Bài viết được thực hiện bởi Trans Guys VN. Vui lòng ghi rõ nguồn http://transguysvn.blogspot.com khi sử dụng thông tin từ trang này.
Lược sử "hình thành" của Trans Guy ở Việt Nam - Tiêu đề bài viết này có thể khiến nhiều người có cảm giác như Trans Guy là một trào lưu gì đó chỉ mới hình thành ở nước ta trong thời gian gần đây. Thực ra thì Trans Guy đã xuất hiện ở Việt Nam cũng như ở khắp nơi trên thế giới từ rất lâu rồi. Cũng giống như Les và Gay đã xuất hiện trên thế giới từ khi con người ta bắt đầu nhận thức được về các vấn đề giới tính và xu hướng tính dục.
Trans Guy không phải một tên gọi của một trào lưu, Trans Guy (hay Transman, FTM, F2M, female-to-male) là từ dùng để chỉ những người chuyển đổi giới tính nam, hay nói cách khác là những người sinh ra trong cơ thể con gái nhưng lại nhận thức về bản thân như một người con trai.
Xem thêm bài viết Trans Guy là gì?
Trước năm 2010
► Khái niệm Trans Guy chưa hề xuất hiện ở Việt Nam
Mọi người hầu hết đều lầm tưởng rằng người đồng tính là những người muốn phẫu thuật chuyển đổi giới tính. Họ nhầm lẫn giữa người đồng tính (Les và Gay) với người chuyển đổi giới tính (Trans Guy và Trans Girl). Cho rằng đồng tính là giai đoạn đầu của chuyển giới. Chính các Trans Guy dị tính (những Trans Guy chỉ bị thu hút bởi con gái) cũng hiểu lầm bản thân như vậy. Chỉ có Les và Gay là hiểu rằng họ không hề muốn chuyển giới.
► Nhầm lẫn giữa Les và Trans Guy
Do nhầm lẫn bản thân là Les và chưa biết đến khái niệm Trans Guy, Trans Guy dị tính ở Việt Nam thường tham gia vào các forum dành riêng cho Les như Bangaivn và box World Of Les (WOL) trong Hihihehe. Hihihehe đặc biệt sôi động do tuổi trung bình của các thành viên còn khá trẻ.
Tại đây, do thiếu kiến thức và không chịu tìm hiểu từ các nguồn thông tin tin cậy của nước ngoài (những trang thông tin kiến thức về LGBT bằng tiếng Việt ở thời điểm này rất hiếm và nhiều trang đăng thông tin sai lệch, thiếu chính xác), các thành viên trong box WOL đã vô tình phổ biến những kiến thức sai lệch về Les và Trans Guy. Trans Guy tự gọi mình là "Sb" vì cho rằng bản thân là những Soft Butch (những Les ăn mặc mang hơi hướng nam tính). Những Straight Girl thích Trans Guy nghĩ rằng mình đang thích con gái nên tự gọi mình là Fem (những Les nữ tính).
Trans Guy ở khoảng thời gian này thường dùng các từ sau để định nghĩa bản thân: Butch, Soft Butch, Tomboy.
Từ tháng 9/2010 đến đầu năm 2013
► Forum Việt Nam đầu tiên dành riêng cho Trans Guy ra đời
Tháng 9/2010, LesKing ra đời, trở thành forum đầu tiên cung cấp các kiến thức chính xác về Trans Guy. Bằng việc tổ chức các cuộc thi, mở các box ảnh để thành viên làm quen, kết bạn, LesKing đã nhanh chóng thu hút được sự tham gia của nhiều Trans Guy. Khái niệm Trans Guy từ đây chính thức xuất hiện tại Việt Nam.
► Nỗ lực phổ biến kiến thức chính xác, xóa bỏ kiến thức sai lệch về Trans Guy
Nhiều Trans Guy Việt Nam sau khi đọc các bài viết kiến thức trên LesKing đã nhận ra bản thân là Trans Guy, không phải Butch, Soft Butch, hay nói cách khác, không phải là Les. Tuy nhiên, "cuộc thay máu" không hề dễ dàng. BQT LesKing đã phải vừa phổ biến kiến thức về Trans Guy, vừa phá bỏ những kiến thức sai lệch trước đó bằng nhiều hình thức tuyên truyền khác nhau: qua các bài viết được dịch từ những trang thông tin tin cậy của nước ngoài, qua việc tổ chức các cuộc thi (Who will be the King?, LesKing Best Couple, Trans Guy - Straight Girl Love Story, v.v...)
Khó khăn đó là "Sb" là tên gọi xuất hiện trước và đã được sử dụng rất nhiều trong cộng đồng Trans Guy Việt Nam, vì vậy nhiều Trans Guy sau khi biết đến khái niệm Trans Guy đã dùng... song song cả hai khái niệm này. Tức là tự giới thiệu bản thân là Trans Guy và "Sb". Một số khác thì lại dùng song song Trans Guy và Tomboy, tự giới thiệu bản thân là Trans Guy và Tomboy. Những Trans Guy này đã và đang khiến cho khái niệm Trans Guy bị hiểu sai, bóp méo.
► Giới trẻ Việt thích thú với bộ phim về Trans Guy của Thái Lan: "Yes Or No"
Trùng hợp là trong năm 2010 và 2012, sự ra đời của hai phần bộ phim điện ảnh Thái Lan Yes Or No đã giúp ích rất nhiều cho nỗ lực tuyên truyền về Trans Guy của BQT LesKing. Giới trẻ Việt Nam, phần lớn là con gái, sau khi xem Yes Or No đã biết đến khái niệm Trans Guy và forum LesKing (LesKing là nơi đầu tiên làm Vietsub cho cả hai phần Yes Or No). Hình tượng đẹp và dễ thương của cặp đôi Tina - Aom (Kim và Pie trong phim) giúp cho nhiều người có cảm tình với Trans Guy nói riêng và LGBT nói chung.
► ICS và iSEE quan tâm hơn tới cộng đồng chuyển giới tại Việt Nam
Cũng trong năm 2012, Trung tâm ICS (Tổ chức bảo vệ và thúc đẩy quyền của người đồng tính, song tính và chuyển giới tại Việt Nam) và iSEE (Viện nghiên cứu Xã hội, Kinh tế và Môi trường) đã có nhiều hoạt động liên quan tới cộng đồng người chuyển giới như tổ chức Hội thảo đầu tiên báo cáo nghiên cứu về người chuyển giới (8/2012), sự kiện Tôn vinh sự đa dạng (9/2012), v.v...
Từ tháng 4/2013 đến tháng 7/2013
► LesKing đóng cửa
Sau hơn 2 năm hoạt động, BQT LesKing đã thành công trong việc mang khái niệm Trans Guy đến với chính cộng đồng Trans Guy Việt Nam. Mặc dù hiện tại vẫn còn không ít Trans Guy tự nhận song song mình là "Sb" hay Tomboy, gọi những Straight Girl thích Trans Guy là Fem, nhưng ít nhất, rất đông Trans Guy khác đã đủ thông minh để hiểu được khái niệm Trans Guy và Straight Girl một cách đúng đắn.
Cũng như các cộng đồng online khác, LesKing không tránh khỏi hiện tượng các thành viên xích mích, gây hấn lẫn nhau và quay sang tấn công BQT khi không vừa ý. Từ cuối năm 2011, trong LesKing bắt đầu xuất hiện những thành phần xấu - đó là những thành viên khi xích mích thường buông lời lẽ xúc phạm thành viên khác, khi bị BQT xử lý thì quay sang clone nhiều nick để phá hoại forum. Bên cạnh chịu sự tấn công của những thành viên vi phạm, BQT LesKing cũng đồng thời bị tấn công bởi bạn bè của những thành viên xấu này.
Hoạt động của LesKing trở nên rệu rã trong năm 2012. Rất nhiều kế hoạch được đặt ra với mục tiêu phổ biến kiến thức rộng hơn về Trans Guy cho cả cộng đồng ngoài LGBT, hỗ trợ các Trans Guy trong quá trình chuyển đổi giới tính, v.v... nhưng đều chưa được thực hiện. Lý do là vì các thành viên không còn gắn bó như năm đầu LesKing mới thành lập, không còn tâm huyết để giúp BQT thực hiện và quảng bá các kế hoạch, đội ngũ LesKing Team không có đủ động lực để hoàn thành công việc, nhưng trên hết đó là vì người đứng đầu yếu kém chưa biết cách vực dậy đội ngũ LesKing Team cũng như đông đảo LesKing-er.
Tháng 4/2013, LesKing chính thức đóng cửa. Thu gọn lại chỉ còn hoạt động trên Facebook.
► Nhiều group và page về Trans Guy hình thành trên Facebook
Sau khi LesKing đóng cửa, có không ít group và page về Trans Guy đã được lập ra trên Facebook để đáp ứng nhu cầu giao lưu giữa các Trans Guy Việt Nam. Mô hình chung của các group / page này là cung cấp kiến thức cho các Trans Guy (phần lớn là nội dung copy trên mạng), đồng thời trở thành nơi trò chuyện, kết bạn. Tuy nhiên, đáng tiếc là những người đứng đầu của một số group / page lại mang các kiến thức sai lệch như đánh đồng Trans Guy với "Sb" và Tomboy, thiếu hiểu biết về Testosterone, v.v... do đó đã phổ biến những nội dung kiến thức sai lệch cho nhiều người.
► Trans Guys VN ra đời
Ngày 2/7/2013, blog Trans Guys VN ra đời. Đúng với tên gọi Trans Guys VN - trang blog này được lập ra chỉ để tập trung vào Trans Guy (thay vì lấn sân sang các nội dung LGBT khác như LesKing). Trans Guys VN được thành lập với hai mục tiêu chính:
- Cung cấp kiến thức cho Trans Guy (về cuộc sống của Trans Guy và vấn đề chuyển đổi giới tính).
- Giúp mọi người hiểu hơn về Trans Guy, từ đó làm giảm sự kỳ thị và giúp cho các hoạt động bảo vệ và thúc đẩy quyền của Trans ở Việt Nam.
Xem thêm bài viết Giới thiệu về Trans Guys VN
